Als zelfstandige, zowel in hoofd- als in bijberoep, moet je je aansluiten bij een sociaal verzekeringsfonds – ook wel ‘de sociale kas voor zelfstandigen’ genoemd. Maar wat doet zo’n sociaal verzekeringsfonds precies? En mag je zelf een sociale kas kiezen?

Schakelfunctie

Het sociaal verzekeringsfonds vormt de schakel tussen de overheid en jezelf als zelfstandige. Een sociaal verzekeringsfonds regelt de sociale zekerheid van zijn leden. Het is een vereniging zonder winstoogmerk met een opdracht van openbare orde.

Net als een werknemer heb je als zelfstandige rechten en plichten. Je geniet sociale bescherming, maar daarvoor moet je elk kwartaal wel sociale bijdragen betalen. Die bijdragen betaal je aan je sociaal verzekeringsfonds. Vergelijk het met het brutoloon van een werknemer: een deel daarvan gaat naar de Rijksdienst voor Sociale Zekerheid (RSZ), wat overblijft is het nettoloon. Als zelfstandige sta je zelf in voor het betalen van deze sociale bijdrage.

Wat doet een sociaal verzekeringsfonds voor mij?

Een sociaal verzekeringsfonds geeft je alle nodige info over je sociale bescherming en die van je gezin. Denk daarbij aan kinderbijslag, ziekteverzekering, moederschapsbescherming, overbruggingsrecht, pensioen, invaliditeitsuitkering, leefloon, …

Verder kan je er terecht voor informatie over je sociale bijdragen. Ondervind je betaalmoeilijkheden, dan bekijkt het sociaal verzekeringsfonds of er een mogelijkheid is om dit op te vangen.

Tenslotte krijg je er deskundige begeleiding. Bijvoorbeeld om je wegwijs te maken op het gebied van aanvullende pensioenen, aanvullende hospitalisatie, …

Hoeveel sociale bijdragen moet ik betalen?

Je sociale bijdrage is afhankelijk van je beroepsinkomsten van drie jaar voordien (meer info vind je hier). Aan het begin van elk kwartaal ontvang je een ‘vervaldagbericht’. Dat is een brief waarop de bedragen staan die je aan het eind van elk kwartaal moet betalen. De overheid bepaalt gemiddeld twee jaar later de effectieve beroepsinkomsten van dat jaar, waarna het sociaal verzekeringsfonds een eindafrekening opstelt. Betaalde je te veel? Dan krijg je ene terugbetaling. Betaalde je te weinig? Dan moet je op dat moment het tekort betalen.

Wanneer je weet dat je beroepsinkomsten ondertussen hoger liggen dan drie jaar geleden, is het dus belangrijk om een verhoogde bijdrage te betalen. Zo kom je op het einde van het jaar niet voor een onaangename verrassing te staan.

Als starter heb je natuurlijk geen voorgaande beroepsinkomsten uit zelfstandige activiteit. In dat geval betaal je de wettelijke minimumbijdrage, of je kan zelf een inschatting maken van hoeveel je beroepsinkomen zal bedragen.

Wanneer moet ik me aansluiten?

Elke zelfstandige in België, zowel in hoofd- als in bijberoep, moet voor de start van zijn zelfstandige activiteit aangesloten zijn bij een sociaal verzekeringsfonds. Als je dit niet doet, kan je een boete krijgen. Hier lees je hoe je je kan aansluiten.

Mag ik zelf een sociaal verzekeringsfonds kiezen?

Ja, als zelfstandige mag je dit zelf kiezen.

Bron: Acerta