Wil je aan de slag gaan als zelfstandige? Dan heb je vast wel wat vragen. Richt je een eenmanszaak op of ga je voor een vennootschap? En welke soorten vennootschappen zijn er allemaal? Wat zijn de voor- en nadelen van de verschillende ondernemingsvormen? Wij zetten alles voor je op een rijtje. Read along.

Eenmanszaak vs. vennootschap

Een eenmanszaak is de meest gekozen ondernemingsvorm bij starters. De eenmanszaak wordt opgericht door één natuurlijk persoon, die onbeperkt aansprakelijk is.

Wat is nu het verschil met een vennootschap? Het voornaamste verschil is de ‘aansprakelijke persoon’: wie betaalt de rekeningen en naar wie gaat de winst? In een eenmanszaak ben jij dit persoonlijk. Alle winst is dus voor jou. Kom je echter in financiële moeilijkheden, dan kunnen schuldeisers beslag leggen op je persoonlijke bezit.

In het andere geval is het je vennootschap (als ‘rechtspersoon’) die verbintenissen aangaat, winst ontvangt en aansprakelijk is in geval van schulden. Bij problemen blijf je zelf dus buiten schot, tenzij het om een vennootschapsvorm gaat waarbij de (werkende) vennoten aansprakelijk zijn voor de schulden, zoals bij een VOF of een CommV (zie verder).

Nog meer weten? Klik hier.

Vennootschapsvormen

Je kan je activiteiten naast een eenmanszaak ook uitoefenen in een vennootschap. Aan elke vennootschapsvorm zijn specifieke voorwaarden verbonden op het vlak van het kapitaal, het aantal aandeelhouders en de aansprakelijkheid. Er zijn vier basisvennootschapsvormen:

1. De besloten vennootschap (BV)
2. De naamloze vennootschap (NV)
3. De coöperatieve vennootschap (CV)
4. De maatschap

Klik op één van de vier vennootschapsvormen voor meer info. Graag nog meer lezen? Klik hier.

Hoe je keuze maken?

Twijfel je over welke rechtsvorm nu de beste is voor je onderneming? Denk dan zeker eens na over het aantal vennoten of aandeelhouders waarmee je een zaak wil starten, welk startkapitaal je ter beschikking hebt en hoe goed je boekhoudkundige skills zijn.

• Vennoten of aandeelhouders

Een vennoot of aandeelhouder is een (mede-)eigenaar van je zaak. Bij sommige vennootschapsvormen kan je alleen een onderneming oprichten, bij andere zijn twee of meerdere oprichters dan weer vereist.

• Startkapitaal

Je startkapitaal zijn de middelen je bij de opstart inbrengt in je vennootschap. Dit kan geld zijn dat je zelf ter beschikking hebt of een bedrag dat je leent bij een bank of investeerder. Je vennootschapsvorm bepaalt in de meeste gevallen je minimumstartkapitaal.

• Risico en aansprakelijkheid

Een belangrijk verschil tussen de verschillende vennootschapsvormen is de aansprakelijkheid van de vennoten of aandeelhouders. De mate van aansprakelijkheid speelt vooral een rol wanneer je onderneming in slechte papieren zit. Zo kan het – afhankelijk van de vorm die je kiest – bijvoorbeeld zijn dat je met je persoonlijke bezit moet opdraaien voor de schulden van je vennootschap.

• Boekhouding

Je ondernemingsvorm heeft ook een invloed op de boekhoudkundige verplichtingen die je moet vervullen. Volstaat een vereenvoudigde boekhouding of is een volledige boekhouding vereist? Algemeen genomen nemen de verplichtingen toe naarmate je zaak verder groeit.

• Opstartkosten

Bij elke vennootschapsvorm komen andere opstartkosten kijken: van je inschrijving in de Kruispuntbank voor Ondernemingen (KBO) over je aansluiting bij een sociaal verzekeringsfonds tot een bezoek aan je notaris om de notariële akte op te maken. Hou rekening met al deze kosten wanneer je de passende vennootschapsvorm voor jouw nieuwe zaak kiest.

Voor- en nadelen ondernemingsvormen: een overzicht

We zetten alle voor- en nadelen van elke ondernemingsvorm nog eens voor je op een rijtje. Zo bepaal je makkelijker welke vorm het beste past bij jouw plannen.

	Eenmanszaak	BV	NV	CV	Maatschap
Oprichting via notariële akte	Nee	Ja	Ja	Ja	Nee
Min. aantal oprichters	1	1	1	3	2
Min. Startkapitaal	Geen	Geen, maar wel voldoende vermogen vereist	61.500 euro	Geen, maar wel voldoende vermogen vereist	Geen
Financieel plan verplicht	Nee	Ja	Ja	Ja	Nee
Aandelen vrij overdraagbaar	NVT	Ja (mits aanpassing statuten)	Ja	Ja	Nee (tenzij geregeld via statuten)
Aansprakelijkheid vennoten/aandeelhouders	NVT	Beperkt tot eigen inbreng	Beperkt tot eigen inbreng	Beperkt tot eigen inbreng	Onbeperkt en hoofdelijk

Bron: Liantis